Doorontwikkeling provinciaal beleid natuurinclusieve landbouw

Sinds 2019 stimuleert de provincie Noord-Brabant natuurinclusieve landbouw met een gericht beleid en een aantal bijpassende beleidsinstrumenten. De provincie heeft onafhankelijk adviesorgaan BrabantAdvies gevraagd om dit beleid te evalueren en advies uit te brengen voor het vervolg. Daarnaast is er ook een onderzoek uitgevoerd door Wij.land over de kosten en baten van natuurinclusieve landbouw. Op basis van deze onderzoeken zet de provincie het beleid natuurinclusieve landbouw voort, met aanpassing op de volgende punten.

Definitie natuurinclusieve landbouw

De behoefte aan een heldere definitie van natuurinclusieve landbouw neemt toe en de provincie is daar al mee aan de slag. Afhankelijk van de mate waarin de natuur wordt benut, bespaard of verrijkt, volgt een indeling in 4 niveaus: van 1 (laag) tot en met 4 (hoog). De provincie wil aansluiten bij de indeling die het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) ontwikkelt in samenwerking met Wageningen University & Research (WUR). Zo kan de inzet vanuit de provincie en vanuit het rijk goed op elkaar worden afgestemd. Provinciale instrumenten richten zich dan op het stimuleren van natuurinclusieve landbouw op niveau 1 en 2, rijksmiddelen op meer extensieve vormen van natuurinclusieve landbouw op niveau 3 en 4.

Voortzetting ondernemerscoaching met focus op uitvoering

Het adviesrapport geeft aan dat agrarisch ondernemers coaching zeer waardevol vinden. De provincie blijft daarom inzetten op ondernemerscoaches die gespecialiseerd zijn in natuurinclusieve landbouw. Daarnaast gaat aandacht uit naar een goede verwijzing vanuit andere adviseurs naar deze specialisten. Tot dusver begeleidden ondernemerscoaches natuurinclusieve landbouw ondernemers bij het maken van een persoonlijk omschakelplan. Het adviesrapport geeft aan dat ondernemers vooral ook behoefte hebben aan begeleiding bij de uitvoering. Daarom worden de ondernemerscoaches in het vervolg ook ingezet om ondernemers verder te helpen die bezig zijn met de uitvoering van hun omschakelplan.
De subsidieregeling voor het opstellen van een businessplan, die liep tot 30 juni 2024, wordt niet verlengd. Deze is teveel gericht op enkel de startfase van omschakelen, het plan. Er komt geen nieuwe openstelling meer.

Meer en andere inzet op kennisdeling

Uit de onderzoeken blijkt dat kennisdeling erg belangrijk is, vooral ook onder ondernemers onderling. De provincie wil dit op een passende manier stimuleren en ondersteunen. De huidige regeling inspiratiebedrijven natuurinclusieve landbouw loopt binnen het jaar af en wordt niet verlengd. In plaats daarvan zet de provincie in op een leergemeenschap waarbij ondernemers van elkaar en met elkaar kunnen leren over grote en kleine stappen die zij kunnen zetten op het gebied van verduurzaming en natuurinclusiviteit. Op deze manier wordt de kennis van een veel grotere groep ondernemers ingezet om andere ondernemers verder te helpen. Met rijksmiddelen voor de Brabantse Biodiversiteitsmonitor Melkveehouderij wordt op dit moment al gewerkt aan een leergemeenschap voor de melkveehouderij. De provincie onderzoekt of en hoe het mogelijk is om ook een leergemeenschap verduurzaming en natuurinclusief voor de akkerbouw op te zetten.

Grondverwerving en grondregeling natuurinclusieve landbouw

Ondernemers weten de grondregeling natuurinclusieve landbouw steeds meer te vinden. De provincie blijft via deze grondregeling ondernemers helpen aan gronden, waarmee zij stappen kunnen zetten in hun natuurinclusieve bedrijfsvoering. De grondregeling wordt waar nodig aangepast om nog beter aan te kunnen sluiten op de behoeften van agrarisch ondernemers die natuurinclusieve stappen maken en de provinciale grondstrategie voor extensivering.
De provincie wil bestaande en eventueel toekomstige rijksmiddelen voor extensivering inzetten om in de overgangszones provinciale gronden en gronden van andere overheden beschikbaar te krijgen voor extensivering. Zo wordt in deze gebieden meer en op een hoger niveau natuurinclusieve landbouw mogelijk.
Met dit beleid en de bijbehorende regelingen wil de provincie er de komende jaren voor zorgen dat meer en meer agrarisch ondernemers natuurinclusiever kunnen worden. Deze regelingen krijgen specifiek een plek in een aantal gebieden, zoals de nog nader uit te werken overgangszones rond Natura 2000-gebieden en beekdalen. Deze worden meegenomen in het Brabants Programma Landelijk Gebied (BPLG).