Handig om te weten

Geschikt plantmateriaal

Bij de aanplant van nieuwe bossen is de kwaliteit van het plantmateriaal belangrijk. De kwaliteit zit hem in de gevoeligheid voor ziekten en plagen, de groeisnelheid en de waarde voor de biodiversiteit (De verscheidenheid aan leven in een bepaald gebied). 
Autochtone boomsoorten zijn soorten die van oorsprong in Nederland voorkomen. Deze soorten zijn het best aangepast aan de Nederlandse omstandigheden. Daarnaast kunnen ook boomsoorten die beter bestand zijn tegen de effecten van klimaatverandering een goede toevoeging zijn, denk aan soorten uit Zuid-Europa. Naast de kwaliteit en herkomst van plantmateriaal moet ook gekeken worden naar diversiteit aan soorten. Een bos met een gevarieerde samenstelling is weerbaarder voor veranderingen dan een bos met maar 1 of 2 boomsoorten.

• Een handig hulpmiddel voor de aanplant van bomen is de Rassenlijst bomen van het Centrum voor Genetische Bronnen Nederland (CGN).
• Lees ook het rapport Planten voor de toekomst (pdf, 1.3 MB).
• Een natuur- of een voedselbos te realiseren? Deze handleiding (pdf, 8 MB) geeft inzicht in de obstakels die u kunt tegenkomen én hoe u die voor kunt zijn.

Bos en exoten

Exoten zijn planten, dieren of andere organismes die van nature niet voorkomen in Nederland. Is een exoot schadelijk voor de natuur of de mens, dan noemen wij deze invasief. In bossen veroorzaken bepaalde invasieve exoten problemen. Informeer goed welke soorten wel of niet schadelijk zijn voor het soort bos dat u wilt realiseren.

• Plan van aanpak Invasieve exoten Noord-Brabant (pdf, 555 kB)
• Risicobeoordeling van voedselbosbouw als introductieroute voor invasieve plantensoorten (pdf, 4.6 MB)

Wanneer is bos niet gewenst?

Er zijn situaties denkbaar dat de aanleg van nieuw bos niet gewenst is. Langs rivieren en grotere wateren is bos niet toegestaan als het de doorstroming bij hoge waterstanden belemmert. Ze vormen dan een veiligheidsrisico. Plannen voor bos langs rivieren en grote wateren worden altijd getoetst door Rijkswaterstaat. Voor kleinere wateren zijn de waterschappen verantwoordelijk.

Cultuurhistorische landschappen

Bij cultuurhistorisch waardevolle open landschappen of historische landgoederen is er nauwelijks of geen ruimte voor nieuw bos. Voorbeelden hiervan zijn De Mortelen in het Groene Woud of het Maasheggengebied tussen Vierlingsbeek en Cuijk. Lijnelementen zoals nieuwe heggen in het maasheggengebied zijn eventueel wel mogelijk.

Weidevogels

De aanleg van bos kan ook bepaalde natuurwaarden bedreigen zoals weidevogelgebieden. De vogels die hier leven hebben open grasland nodig en vinden geen geschikt leefgebied in bos. Bossen zijn dan ook niet gewenst in belangrijke gebieden voor weide- en akkervogels zoals de komkleigebieden van de Beerse Overlaat en het Land van Heusden en Altena.

Het is daarom verstandig om van tevoren het bestemmingsplan van de gemeente te raadplegen om zeker te weten dat uw plan voor een nieuw bos mogelijk is op de plek die u voor ogen heeft.

Ondersteunende organisaties

Ons motto is: iedere boom telt! Er zijn verschillende organisaties die zich inzettend voor het planten van bomen en particuliere initiatiefnemers ondersteunen.

• Meer Bomen Nu
  Overdadige of ongewenste zaailingen uit natuurgebieden gaan naar boeren en burgers die graag willen planten. Vergroenen gaat zo nóg sneller, goedkoper én leuker. Meld je aan als vrijwilliger, oogstlocatie, bomenhub, plantlocatie, of doe een donatie.
• Plan Boom
  Helpt een vereniging, wijkteam, bedrijf of gemeente met advies, plantmateriaal, financiering, een locatie of levert ‘de handen’ voor de aanplant.
• Trees for All
  Trees for All al bijna 25 jaar in voor een bosrijke wereld door bomen te planten en voorlichting te geven in Nederland en in het buitenland. Wil je ook een boompje bijdragen aan een leefbare planeet? Plant mee!