‘Die onafhankelijke rol van VABIMPULS is zó belangrijk’'
Bladel is een echte, groene plattelandsgemeente in de Brabantse Kempen. De vijf dorpen die ze rijk is, worden met elkaar verbonden door bossen, beken en boerenland. Een identiteit om te koesteren, vindt wethouder Fons d’Haens. VABIMPULS helpt daaraan mee.
Dat de identiteit voor een groot deel gevormd wordt door het agrarisch gebruik in verleden en heden is in dit deel van Brabant niet uniek, “maar wel waardevol”, aldus Fons. “Samen met bos en waterlopen is hier een afwisselend landschap ontstaan dat we willen blijven versterken. Bijvoorbeeld door mogelijkheden te bieden voor een divers grondgebruik, door klimaatrobuuste beekdalen te realiseren en door landschapselementen, zoals houtwallen en bomensingels, in het landschap te brengen. De agrarische bedrijvigheid willen we stimuleren door ondernemers te faciliteren bij hun toekomstplannen. Er is ruimte genoeg, letterlijk. We hebben honderd vierkante kilometer aan buitengebied. We gaan vanzelfsprekend niet alles volbouwen, maar streven naar het behouden van een landschap dat mooi, functioneel en klaar is voor de toekomst.”
Impasse
Het faciliteren van agrariërs is op dit moment een uitdaging, vindt de wethouder. “Mijn beleidsterrein is de transitie van het landelijk gebied. Ik vind het persoonlijk enorm frustrerend dat wij agrariërs die vooruit willen momenteel niet kunnen faciliteren. De plannen om tot een landelijk gebied te komen waar ondernemers bijdragen aan de kwaliteit van het water, aan het voortbestaan van planten en dieren en aan de strijd tegen klimaatverandering zijn van tafel geveegd. We zitten in een impasse terwijl onze gemeente met haar agrarische natuurlandschap schreeuwt om een plan voor de toekomst. Een plan waar ondernemers bij zouden kunnen aansluiten met hun bedrijf of hun locatie.”
‘Ze worstelen met veel vragen’
Het beleid van het eerste kabinet Schoof maakt ook Bladelse ondernemers onzeker, weet Fons. “Logisch. Waar velen sowieso al bezig zijn met hun toekomst – zo stoppen hier relatief veel veehouderijen – is het met de huidige ontwikkelingen alleen maar ingewikkelder geworden. Over de volle breedte van de sector zijn er vragen en worstelingen. Zoals rond stikstof, rond beregening en over het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. Het is teleurstellend dat we geen duidelijkheid kunnen bieden. Terwijl we daar als gemeente wel altijd op mikken: onze ambtenaren en bestuurders zijn er altijd om agrariërs te helpen met denkrichtingen en alternatieve opties om in dat buitengebied actief te blijven of er waarde aan toe te voegen.”
Meenemen van de ‘zachte’ kant
Hij maakt zelf een vergelijking met een menukaart: “Wij bieden mogelijkheden voor herbestemming aan, maar de keus maakt de ondernemer zelf.” Fons beseft dat het maken van zo’n keus voor veel agrariërs geen kleinigheid is. “Ik denk dat we als ambtenaren en bestuurders niet half in de gaten hebben met hoeveel twijfels ondernemers kampen als ze keuzes moeten maken. Welke emoties er meespelen. Daarom vind ik een partij als VABIMPULS zo waardevol. Die adviseurs en deskundigen weten dat wel. Ze nemen die ‘zachte’ kant mee in het structureren van het proces om tot een toekomstperspectief te komen.”
Objectief en onafhankelijk
VABIMPULS breekt ook door het wantrouwen heen dat veel ondernemers voelen ten opzichte van de gemeente, denkt Fons. “Hoe goed we het ook voor hebben met de ondernemers en hun omgeving, we merken dat ze toch altijd een bepaalde mate van gereserveerdheid behouden. Dan is het heel fijn dat we in plaats van onszelf een partij als VABIMPULS naar voren kunnen schuiven: écht objectief en onafhankelijk, met oog voor persoonlijke twijfels, met ruimte voor wikken en wegen. En met de belofte dat er pas met ons wordt geschakeld als de agrarisch ondernemer daaraan toe is.”
‘Die expertise hebben wij zelf niet in huis’
In Bladel liepen en lopen er zo verschillende cases, met VABIMPULS als volledig autonome adviseur “die geen torenhoge rekeningen stuurt”, noemt Fons nog een voordeel. Ook de gemeente vaart wel bij de inzet van VABIMPULS-deskundigen en -adviseurs. “Ze hebben specifieke expertise die wij niet in huis hebben, zoals het beoordelen van businessplannen. Verder hebben ze zicht op provinciebrede trends en vernieuwingen. Hoewel onze ambtenaren korte lijnen hebben met de provincie kunnen we ons met de kennis van VABIMPULS nog diepgaander over een casus te buigen.” En ook met de huidige nationale impasse rond de plannen voor het landelijk gebied zijn het de VABIMPULS-deskundigen die desondanks inzicht geven en handreikingen bieden over de opties die er nog wel zijn. Zoals de ruimte die de provincie zelf heeft en geeft aan het platteland, de bedrijvigheid en de natuur.
Toekomstdroom
Welke kant het beleid voor het landelijk gebied uiteindelijk ook opgaat, Fons blijft een droombeeld voor ogen houden waar hij naartoe wil werken. Samen met ondernemers en samen met VABIMPULS. “Mijn ideaalplaatje is dat de Bladelse identiteit van ‘een groene plattelandsgemeente’ overeind blijft. Dat ondernemerschap en landschap hier met elkaar samensmelten tot een toekomstbestendig, vitaal en biodivers buitengebied waar het goed toeven is voor mens en dier.”